Aşırı Düşük Sorgu Hesaplamaları Nasıl Yapılır?
Konumuz 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ile ihalesi çıkılmış ve değerlendirme aşamasında Aşırı Düşük Hesaplama kriteri olan işlerde bu hesabın AMP Hakediş ve Yaklaşık Maliyet programı ile nasıl yapılabileceği ile ilgilidir.
Hesabın kendisi manuel yapılamayacak kadar iç içe kontroller gerektiren, özellikle yüksek hacimli projelerde kolayca hesap hatası yapılacak karmaşıklıktadır. Hesap esasları basit olmakla birlikte analiz girdilerin çapraz kontrolleri sebebiyle yüksek düzeyde dikkat gerektirmektedir.
AMP Hakediş ve Yaklaşık Maliyet programında bu hesap tek bir komut ile gerçekleştirilebilmekte olup kesin sonuç üretmektedir.
Aşırı düşük sorgu çalışmalarında ilk aşama yaklaşık maliyeti oluşturan tüm kalemlerin iş grubu ayrımı yapılmaksızın tek bir listede toplanarak tutarların toplamının poz bazında bulunmasıdır. Aşağıdaki pencerede görüleceği üzere sadece imalat tutarları değil aynı zamanda bu pozların Boru Montaj ve Nakliye Tutarları da dikkate alınmaktadır (Anahtar Götürü Bedel İşler için).
Her iş kalemi için tutar hesabı yapıldıktan sonra iş kalemleri tutarları büyükten küçüğe olacak şekilde sıralanarak sıralı iş kalemleri listesi oluşturulur. Bu listede yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan pozlar açıklama istenecek olarak kabul edilmektedir. Bunun dışında kalan kalemler için detaylı sorgulama ve ispat istenmeyecektir. Söz konusu kalemler “İstenmeyecek” olarak işaretlenmiştir.
Yüzde 80’e giren ve analizi bulunan her kalem için sıralı analiz girdi tabloları oluşturularak %3 ve %15 kontrolleri yapılır. Pozun aktarmasız analizi kullanılarak oluşturulan sıralı analiz girdi tablolarında pozu oluşturan her rayicin tutarı hesaplanır ve tutarı küçükten büyüğe olacak şekilde sıralanır.
İlgili analizin karsız toplamının %3 ve %15’i hesaplanır. Rayiç tutarı %3’ün altında kalan kalemler (işçilikler hariç) sorgu dışında tutularak açıklama istenmeyen analiz girdileri listesine eklenir. Ancak rayiç tutarı %3 altında kalan rayiçlerin kümülatif toplamı, analiz karsız toplamının %15’ini geçtiğinde, %15’i geçen ilk kalem ve devamı açıklama istenmeyen analiz girdileri listesinden çıkartılarak açıklama istenen analiz girdi tabloları listesine eklenir.
İlk aşamada yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan kalemlerinin belirlenmesinin ardından, bu kalemlerinin analiz girdileri incelendikten sonra sorguya tabii analiz girdileri belirlenir. Program tüm işlemleri sırasıyla gerçekleştirdikten sonra hangi kalemlere ve hangi analiz girdileri (rayiçler) için savunma istenecek ya da istenmeyecek bilgisini açıklama durumunda belirterek, aşırı düşük raporlarını oluşturur.
Dikkat edilmesi gereken en önemli husus açıklama istenen iş kalemlerin analiz girdi hesaplarında bir girdinin bir hesap da “istenmeyecek”, diğer bir hesap da ise “istenecek” konumda olabileceğidir. Bu tür bir durum karşısında mevzuat gereği bir girdinin bir kez açıklama “istenecek” konuma girmesi yeterli görülüp mutlaka açıklama istenmelidir. Program bu çapraz kontrol mekanizmasını otomatik gerçekleştirmektedir.
Aşırı düşük raporları;
– Yaklaşık maliyet ekinde verilmesi gereken raporlar,
– İhale komisyonu belgeleri,
– Aşırı düşük firmaya verilmesi gereken belgeler şeklinde sınıflandırılır.
Programda oluşturulmuş yaklaşık maliyet çalışmalarının aşırı düşük hesaplamaları, vakit harcanmadan, hesap hatası riski olmadan, mevzuata uygun olarak hızlıca gerçekleştirilir.